SABIR
1) Al- i İmran 14 / 50 - Nefsanî arzulara (özellikle) kadınlara, oğullara, yığın yığın biriktirilmiş altın ve gümüşe, salma atlara (arabalara), sağmal (süt veren) hayvanlara ve ekinlere karşı düşkünlük insanlara çekici kılındı. Bunlar dünya hayatının geçici menfaatleridir, hâlbuki varılacak güzel yer Allah katındadır. 15) (Resulüm) De ki: Size bunlardan daha iyisini bildireyim mi? Takva sahipleri (sakınanlar) için Rableri yanında içinden ırmaklar akan, ebediyen kalacakları cennetler, tertemiz eşler ve (hepsinin üstünde) Allah’ ın hoşnutluğu vardır. Allah kullarını çok iyi görür. 16) Bu nimetler; iman ettik, bizim günahlarımızı bağışla, bizi ateş azabından koru diyen. 17) Sabreden, dürüst olan, huzurda boyun büken, hayra harcayan ve seher vaktinde Allah’ tan bağış dileyenler (içindir).
Geçici olmasına rağmen imtihan gereği nefis için;
a) Kadınlar,
b) Oğullar,
c) Altınlar ve gümüşler,
d) At veya taşıtlar,
e) Gelir getiren hayvanlar,
f) Ekin veya bahçeler cazip gösterilmiştir,
g) Bu cazibelere dikkat edilmelidir çünkü bunlar balıklara atılan oltaları çağrıştırmaktadır. Bunun için bu cazibelerin etkisinde kalmaktan;
a) Sakınanlar,
b) Sabredenler,
c) Dua edenler,
d) Seherlerde Allah’ tan af dileyenler için cennet ve nimetleri yanında özellikle Allah’ ın hoşnutluğu vardır.
2) Asr 1 - 2 - 3 / 601 - Asra yemin ederim ki insan gerçekten ziyan içindedir, bundan ancak iman edip, iyi amel işleyenler, birbirlerine hakkı tavsiye edenler ve sabrı tavsiye edenler müstesnadır.
Bu mübarek ve kısa süreyi karlı bir yaşam için her Müslüman hayatına reçete yapmalıdır;
a) Gerçekten iman etmek,
b) Riyasız olarak ibadet etmek,
c) Hakkı tavsiye için her fırsatta iyilikleri yayıp, kötülükleri engellemeye çalışmak,
d) Nefsin arzularına ve tebliğ esnasındaki çilelere karşı sabırlı olmak, zararda olmamaktır.
3) Bakara 155 / 23 - Andolsun ki sizi biraz korku ve açlık, mallardan, canlardan ve ürünlerden biraz azaltma (fakirlik) ile deneriz. Ey peygamber! Sabredenleri müjdele. 156) O sabredenler kendilerine bir bela geldiği zaman “ Biz Allah’ ın kullarıyız ve biz ona döneceğiz “ derler.
Mü’minler;
a) Çeşitli korku,
b) Açlık,
c) Mal,
d) Can ve ürün azaltması ile deneneceklerdir.
e) Ancak sabredenler Allah’ ın hoşnutluğu ve cennetle müjdelenmektedir.
4) Al- i İmran 186 / 73 - Andolsun ki mallarınızın sarfı ve canlarınızın musibeti hakkında imtihan olunacaksınız, sizden evvel kitap verilenlerden ve Allah’ a eş koşanlardan da gerçekten birçok incitici şeyler işiteceksiniz eğer katlanır ve sakınırsanız, işte bu din işlerine olan metanet ve bağlılıktandır.
Mü’minlerin;
a) Musibetlerle ve incitici sözlerle sınav olunacağı,
b) Bunlara sabredebilme de sadakat ölçüsü olarak bildirilmiştir.
5) Yusuf 16 / 236 - Kardeşleri akşamleyin ağlayarak babalarına geldiler 17) Şöyle dediler: Ey babamız biz gittik, koşu yapıyorduk, Yusuf’ u da eşyamızın yanına bırakmıştık, bir de gördük ki onu kurt yemiş. Şimdi biz ne kadar doğru söylesek de sen bize inanmazsın 18) Hem gömleğinin üzerinde yalan bir kan (lekesi) getirdiler. Babaları (Yakup a.s) dedi ki: Hayır, nefisleriniz sizi aldatmış, böyle bir işe sürüklemiş. Artık benim işim güzel bir sabırdır, söylediklerinize karşı da yardımına sığınılacak yalnız Allah’ tır.
İnsanlardan;
a) Her ağlayarak gelenin doğru söylemediği unutulmamalıdır.
b) Hz. Yakup’ un Yusuf için gösterdiği güzel sabrı her fırsatta örnek almalıdır.
6) Şura 43 / 486 - Her kim de sabredip suç bağışlarsa, işte bu işlerin en hayırlısındandır.
Sabırla suç bağışlama en hayırlı işlerdendir. Çünkü sabırla affetmek insanı büyütürken, sabırsızlık ve affetmemek insanı akrep gibi küçültür.
7) Enbiya 83 / 328 - Eyyüp’ ü de hatırla, zira bana gerçekten hastalık isabet etti, sen merhamet edenlerin en merhametlisisin diye Rabbine dua etmişti 84) Biz de duasını kabul edip hemen kendisinden hastalığı giderdik.
Hz. Eyyüp’ ün hastalığına karşı gösterdiği sabır, duası ve duasının kabulü her fırsatta düşünülmeli ve bir acılı durum esnasında Ahh! çekme yerine affet Ya Rabbi! denilmelidir.
8) Zümer 10 / 458 - (Ey Resulüm! Tarafımdan söyle) Ey iman eden kullarım; Allah’ tan (emirlerine sarılıp, yasaklarından sakınmakla) korkun, bu dünyada (Allah’ a itaat ederek) güzel ve iyi iş yapanlara (ahirette) güzel bir mükâfat (cennet) vardır, Allah’ ın arazisi geniştir (çok daralınca hicret edebilirsiniz) ancak (Allah yolunda) sabredenlere mükâfatı hesapsız verilecektir.
İnananlar;
a) Allah’ ın dinini yaşamada ve yaşatmada karşılaşılan maddi ve manevi saldırılara karşı bölgesinde daralınca hicret edilebilirler,
b) Ancak sabredip de mücadele edenler için ise hesapsız mükafat verilecektir.
9) Kehf 28 / 296 - Sabah ve akşam Allah’ ın rızasını dileyerek Rablerine dua eden kimselerle beraber nefsini sabırlı tut, dünya hayatının süsünü arzu edip de gözlerini onlardan başkasına (dünya ehline) çevirme, bizi anma hususunda kalbine gaflet verdiğimiz kimseye itaat etme ki o keyfinin ardına düşmüş ve işi de haddini aşmak olmuştur.
Aklını kullananlar;
a) Dünyayı arzulayan insanlar veya nefsi istemese de
b) Dünyanın süsünü değil de sürekli Allah’ ın rızasını kazanmak için dua edenlerle beraber olmaya sabırla çalışmalıdırlar.
10) Rad 20 / 251 - Onlar ki Allah’ ın tevhid ahdini yerine getirirler, verdikleri sözü bozmazlar 21) Onlar ki Allah’ ın gözetilmesini emrettiği hakları gözetirler (akrabalık bağlarını sürdürür ve iyilikte bulunanlar), Rablerine saygı beslerler ve kötü hesaptan korkarlar. 22) Onlar ki Rablerinin rızasını kazanmak için sabrederler, namazı gereği üzere kılarlar, kendilerine verdiğimiz rızıktan gizli ve aşikâr harcarlar, kötülüğü de iyilikle savarlar, işte bunlar (adı geçenler var ya) ahiret saadeti onlar içindir. 23) O saadet Adn cennetleridir, atalarından, zevcelerinden ve zürriyetlerinden (soylarından) salih olanlarla beraber o cennete girecekler, melekler de her kapıdan yanlarına vararak şöyle diyecekler. 24) Sabrettiğiniz için size selam olsun, ahiret saadeti ne güzeldir.
Cennette meleklerin; “ Selam size, ahiret saadeti gerçekten ne kadar güzeldir. “ diyeceği kişiler;
a) Ailece verdikleri sözleri yerine getirenler,
b) Hak sahiplerini gözetenler,
c) Akrabalık bağlarını sürdürenler,
d) Rablerine saygı besleyenler,
e) Hesaptan korkanlar,
f) Allah’ ın sevgisini kazanmak için sabredenler,
g) Namazlarını kılanlar,
h) Gizli ve açık infak edenler,
ı) Kötülüğü iyilikle savanlar ailece cennete girerler.
11) Furkan 72 / 365 - Onlar ki yalana şahitlik etmezler ve boş söz konuşanlara rast geldikleri zaman bulaşmadan iyi bir şekilde yz çevirir geçerler 73) Onlar ki Rablerinin ayetleriyle kendilerine öğüt verilince sağır ve kör olarak bunların üzerine düşmezler (hemen Allah’ a bağlanırlar). 74) Onlar ki: Ey Rabbimiz! Bize zevcelerimizden ve nesillerimizden gözlerimizin süruru (sevinci) olacak iyi kimseler nasip et ve bizi takva sahiplerine önderler yap derler. 75) İşte bu kimseler, Allah yolunda ki sabırlarına mukabil cennetin yüksek mevkileriyle mükâfatlanacaklar ve orada (melekler tarafından) sağlık ve selametle (dua ile) karşılanacaklardır.
O gün meleklerin güzellikle karşılayacağı kişiler;
a) Yalana şahitlik etmeyenler,
b) Boş söz ve işlerden kaçınanlar,
c) Öğüt verilince can kulağı ile dinleyenler,
d) Allah’ tan sabırla hayırlı nesil isteyenler,
e) Gelecek takva nesillere önder olmayı Allah’ tan isteyenlerdir.
12) Fussilet 34 / 479 - İyilikle kötülük bir olmaz, (sen kötülüğü) en güzel bir şekilde (iyilikle) önle, o zaman seninle arasında düşmanlık bulunan kimse sanki candan bir dost olur 35) Buna (bu güzel davranışa) ancak sabredenler kavuşturulur. Buna ancak hayırdan büyük nasibi olan kimse kavuşturulur.
Önemli Not: Bu ayetlere göre, her şeye rağmen sabırla iyilik yapmanın insanı değiştirmenin ve dost kazanmanın bir yasası olduğu hiç unutulmamalıdır.
13) Al- i İmran 113 / 63 - Ehli kitaptan hepsi eşit değildir, onlardan dosdoğru İslam dini üzere bulunan bir topluluk vardır ki gece saatlerinde secdeye kapanarak Allah’ ın ayetlerini okurlar. 114) Onlar Allah’ a ve ahiret gününe inanırlar, iyiliği emreder, kötülükten men ederler. Hayırlı işlerde yarışırlar. İşte bu özellikleri taşıyanlar Allah katında salihlerdendir.
Ehli kitap içinde dosdoğru olan salihler topluluğunun özellikleri;
a) Geceleri kararlılıkla Kur’an okumaları,
b) Araştırma yapmaları,
c) Secdeye kapanmaları,
d) Ömür boyu iyilik ve hayırlı işler yapmaları,
e) Kötülüğün önlenmesi için yarış yapmalarıdır ki bunlar ancak sabırla olur.
14) Hadid 22 / 539 - (Kıtlık ve kuraklık gibi) ne yerde ne de (hastalık ve afet gibi) nefislerinizde bir musibet başa gelmez ki biz onu yaratmazdan önce o bir kitapta (Levh-i mahfuz’ da Allah’ ın ilminde) yazılmış olmasın. Şüphesiz bu Allah’ a göre kolaydır 23) (Her şey yazıldı ve tespit edildi ki dünya nimetlerinden) elde edemediğinize üzülmeyesiniz ve Allah’ ın size verdiğine güvenip sevinmeyesiniz, Allah kendini beğenip, övünenleri sevmez.
Şahsımızda ve yeryüzünde olacak olan şeylerin Levh-i mahfuz’ da kayıtlı olmasından ötürü;
a) Elde edemediğimiz şeylere üzülmemeli,
b) Elde ettiğimize de sevinmemeli ve öğünmemeliyiz.
c) Çünkü bunların her bir sınavın gerekleridir.
15) Lokman 17 / 411 - Yavrum namazı gereği üzere kıl, iyiliği emret ve fenalıktan alı koy, bu hususta sana isabet edecek eziyetlere katlan, çünkü bunlar azmedilmeye değer işlerdir.
Müslümanlar;
a) Namazı kılmayı, iyiliği anlatmayı, kötülüğü engellemeyi sürdürmeli,
b) Bu konudaki tüm çilelere sabretmeli,
c) Bu çilelerin olabileceğini ve bunlara sabretmenin de gerekli olduğunu bilmelidir.
16) Hud 115 / 233 - (Ey Resulüm! Kavminin eziyetlerine ve ibadete de) sabret, çünkü Allah iyilik edenlerin mükâfatını zayi etmez.
İbadetlere ve musibetlere sabretmenin bir iyilik olduğunu ve mükâfatlarının tam olarak verileceği bilinmelidir.
17) Rum 60 / 409 - ... Sakın ahirete imanı olmayanlar seni (sabrı terk ettirerek) hafifliğe götürmesinler.
İmanı olmayanların ölçüsüz tavırları iman edenleri ciddiyetten uzaklaştırarak hafifliğe düşürmemelidir.
NİÇİN SABRETMELİYİZ? SORUSUNA BU AYETLER IŞIĞINDA CEVAPLAR
1) Çekici kılınan varlıkların etkisinde kalmamak için,
2) Dünya hayatının ve menfaatinin geçici olmasından,
3) Varılacak güzel yerin ve nimetlerin Allah katında olmasından,
4) Kaybedenlerden veya ziyan içinde olanlardan olmamak için,
5) “ Sabredenleri müjdele “ ayetine muhatap olabilmek için,
6) İmtihanda sabrın bir metanet ve bağlılık göstergesi olmasından,
7) Nefsin aldatamaması için,
8) İşlerin en hayırlılarından biri olduğu için,
9) Sabredenlere hesapsız mükâfat verileceğinden,
10) Sabırsızlığın bir gaflet olmasından,
11) Allah’ ın rızasını kazandırmasından,
12) Allah’ ın sınırlarını aşmamak için,
13) Allah yolunda sabrın cennetin yüksek mevkilerine götürmesinden,
14) Kötülüğü iyilikle önlemeye ancak sabredenlerin kavuşturulmasından,
15) Hayırdan büyük bir nasip alabilmek için,
16) Allah katında sadıklardan ve salihlerden olmak için,
17) Yapılması gereken bir iş olmasından,
18) Sabredenlerin amellerinin kayıp olmayacağından,
19) Hafif bir kişiliğe düşmemek için,
20) Allah ile beraber olma şerefine kavuşmak için sabretmeliyiz.
