HZ. PEYGAMBERİMİZİN VEDA HUTBESİ

 

“ Hamd ve minnet sanadır Ya Rab; her şan ve şeref senin adınadır. Bir tek Allah’ tan başka ibadet edilecek yoktur, O’ nun ortağı olamaz, bütün mülk O’ nundur, O’ na şükürler olsun, yaşatan, öldüren O’ dur ve O her şeye kadirdir. Sözünü gerçekleştirdi, kuluna yardım etti, aleyhinde birleşenleri bozguna uğrattı.

 

Ey insanlar! Beni dinleyin, belki bu yıldan sonra bu mevkide sizinle bir daha buluşamam, İslamiyet’ten önceki zamana ait bütün cahiliyet ibadetlerini ayağımın altına alıp çiğniyorum.

 

Bir arabın arap olmayan yabancıya, bir yabancının bir araba üstünlüğü yoktur. Çünkü bütün insanlar âdemoğullarıdır, Âdem de topraktandır. Allah katında en kıymetli olanınız O’ na en çok saygı göstereninizdir.

 

Ey insanlar! Sözlerimi dinleyin ve anlayın; her müslüman diğer müslümanın kardeşidir, bütün mü’minler kardeştir. Gönül rızası ile vermedikçe bir kimseye kardeşinin malı helal olmaz. Kendinize zulmetmeyin.

 

Kölelere (hizmet edenlere) gelince; onlara kendi yediklerinizden yedirin ve giydiklerinizden giydirin, affedemeyeceğiniz bir hatayı işlerlerse onlardan ayrılın. Onlar da Allah’ ın kullarıdır ve kötü muameleye layık değillerdir.

 

Cahiliyet adetlerini ayağımın altına alıp çiğniyorum. Bütün kan gütme davaları tamamı ile kaldırılmıştır, bunlar yalan ve uydurma şeylerdir. Ortadan kaldırılan ilk kan davası Abdulmuttalip oğullarından Haris’ in kan davasıdır.

 

Her türlü riba ve faizcilik de kaldırılmıştır. Allah cc. riba yoktur buyuruyor. Ortadan kaldırdığım ilk riba amcam Abdulmuttalip oğlu Abbas’ ın ribasıdır. Sermayeleriniz yine sizindir, ne zulmediniz ne de zulüm görünüz, borçlular alacaklılara ancak aldıkları parayı iade edecektir.

 

Ey insanlar! Sizin kadınlarınız üzerinde bir takım haklarınız vardır. Onlar sizin haklarınıza riayet etmelidirler. Onlarında sizin üzerinizde hakları vardır. Onlara karşı iyi davranınız, eşlerinize şefkatle muamele edin, siz onları Allah’ ın ahdi ile (emanet olarak) aldınız, onlar size Allah’ ın ahdi ile helal olmuştur.

 

Ey insanlar! Sizin kanlarınız ve mallarınız Allah’ a kavuşacağınız zamana kadar bugün nasıl mukaddes bir gün ise, bu ay nasıl Kutsi bir aysa ve bu belde nasıl kutlu bir belde ise, öylece mal ve namuslarınız da mukaddestir. Her birinizin kanı ve malı ötekine haramdır. Kıyamet gününde Rabbinizin huzuruna çıkacaksınız, O da size yaptıklarınızı bir bir soracak ve ona göre mükâfat ve ceza verecektir, sakın bundan sonra kâfirler gibi bölük bölük olup birbirinizin boynunu vurmayınız. Yanında bir emanet bulunan bir kimse bu emaneti kime ait ise ona vermelidir.

 

Ey insanlar! Size öyle bir şey bırakıyorum ki ona sımsıkı sarıldıkça yanlış yola sapmazsınız, o da Allah’ ın kitabıdır ve Resul’ ünün sünnetidir.

 

Allah her hak sahibinin hakkını vermiştir. Bu sebeple varisler için vasiyet yapmaya lüzum yoktur. Çocuk kimin yatağında doğdu ise ona aittir. Zina edenlerin hak ettikleri şey had cezasıdır. Onların hesabı Allah’ a aittir. Babasından başkasına ait olduğunu iddia eden ve sahiplerinden başkalarına katılan köleler (hizmetliler) Allah’ ın lanetini kazanırlar.

 

Ey insanlar! Bir kadının kocasının izni olmadıkça onun malından bir şeyi başkasına vermesi caiz değildir. Borç ödenmelidir. Kiralanan mal süresi dolunca geri verilmelidir. Hediyeye hediye ile karşılık vermek yaraşır. Başkalarına kefil olan kimse kefaletinin sorumluluğunu yüklenmiş demektir.

 

Ey insanlar! Şeytan sizin bu yurdunuzda tapılmaktan ümidini kesmiştir. Mesela hor gördüğünüz birtakım amellerle hoşnut olur, dininiz hususunda şeytandan sakının.

 

Ey insanlar! Aşırı olmaktan, ifrattan sakının. Evvelkilerin mahvolmalarına sebep dinde aşırı olmalarıdır. Nesi’ (Allah’ ın haram kıldığını helal, helal kıldığını haram saymak ) küfrün aşırısıdır, küfredenler onunla saptılar. Onu bir yıl helal sayarak, bir yıl haram sayarak Allah’ ın kan dökmeyi yasak ettiği ayları geciktirmek ve böylece Allah’ ın haram kıldığını helal kılmak, helal ettiğini haram saymak isterler. Zaman döndü dolaştı, nice devirler yaptı yine Allah’ ın yeri-göğü yarattığı sıradaki hali üzere geldi. Allah nezdinde ayların sayısı on ikidir, dördü haram aylardır, üçü ardı ardına gelir, Recep ise tektir.

 

Her katil suçundan kendisi sorumludur. Hiçbir katilin işlediği suç çocuklarına şamil olmaz. Hiçbir oğlun ve kızın suçu babayı sorumlu etmez.

 

Müslümanları doğru yolda yöneten adam, kesik burunlu bir zenci de olsa ona itaat edin ki cennete giresiniz.

 

Burada hazır bulunanlar, bulunmayanlara sözlerimi tebliğ etsinler. Olabilir ki burada bulunmayanlar içinde burada bulunanlardan daha fazla bunları hatırlayacak olanlar bulunur.

 

Ey insanlar! Yarın sizden beni soracaklar ne diyeceksiniz? Hep birden: Allah’ ın elçiliğini ifa ettin, vazifeni yerine getirdin, bize vasiyet ve öğütte bulundun diye şahadet ederiz dediler. Bunun üzerine Resul’ ü Ekrem (sav) mübarek şahadet parmağını göğe doğru kaldırarak, sonra cemaat üzerine çevirip şöyle buyurdu:

 

Şahit Ol Ya Rab! Şahit Ol Ya Rab! Şahit Ol Ya Rab. “

 

Hz. Muhammed (s.a.v)