KONUYU OKU
19. İBADETLER
Namaz

İBADETLER

 

A) NAMAZ

 

1)  Ankebut 45 / 400 - (Resulüm) sana vahyedilen kitabı oku ve namaz kıl. Muhakkak ki namaz hayâsızlıktan ve kötülükten alıkoyar. Allah’ ı anmak elbette (ibadetlerin) en büyüğüdür. Allah yaptıklarınızı bilir.

 

Hayâsızlıklardan ve kötülüklerden kurtulmak için;

      a) Kur’an’ ı anlayarak okumalı,

      b) Namazı huşu ile kılmalıdır.

 

Not: Huşu ancak haramlardan sakındıkça artar. Yoksa namaz işkence gibi gelir.

 

2) Nisa 103 / 94 -  ... Sükûn ve emniyet haline geldiğiniz vakit, namazı tam erkânı ile kılın, çünkü namaz mü’minler üzerine vakitleri belirli bir farz olmuştur.

                                                     

Vakitleri belirli olan namazı bedenen temiz olduğumuz gibi ruhen de kafamızı ve kalbimizi meşgul eden olaylardan ve stresten uzak olarak kılmaya çalışmalıdır.

 

3) Hicr 98 / 266 - Şimdi sen Rabbini hamd ile tespih et ve secde edenlerden ol 99) Ve sana yakın (ölüm) gelinceye kadar Rabbine ibadet et.

 

Kulluk gereği ölüm gelinceye kadar hamd ve secde edenlerden olmalıdır.

 

Not: Bu ayet secde ayeti olduğu için okuyunca Allah için secde etmelidir.

 

4) Bakara 144 / 21 - (Ey Habibim) yüzünü göğe çevirip durduğunu muhakkak görüyoruz. Artık seni, hoşnut olacağın bir kıbleye elbette döndüreceğiz, bundan sonra yüzünü Mescid-i Haram (Kâbe) tarafına çevir. (Ey mü’minler) o halde (sizde) nerede olsanız, artık (namazda) yüzünüzü onun tarafına çevirin…

 

Bu bağlamda eşyalar, mal, para gibi araçlar amaç ve amaçlar da kıble yapılmamalı ve çoğaltılmamalıdır.

 

5) Rum 31 / 406 - Hepiniz ona yönelerek, ona karşı gelmekten sakının, namazı kılın, müşriklerden olmayın 32) Dinlerini parçalayan ve bölük bölük olanlardan (olmayın, bunlardan) her fırka kendilerinde olan ile böbürlenmektedir.

 

Mü’minler;

      a) Allah’ a yönelmeli,

      b) Ona karşı gelmekten sakınmalı,

      c) Nefsinin isteklerini değil Allah’ ın emrini yapmalı,

      d) İbadete başka hiçbir amacı (gösteriş, çıkar vs.) karıştırmamalı,

      e) Dinde işine gelen tarafı alarak bölük bölük olanlarla ve ille biz diyerek gruplarıyla öğünenlerle beraber olmamalı,

      f) Gerçek cemaat olabilmesi için namazda olduğu gibi hayatta da birlik ve beraberlik içinde olmalıdır.

 

      6) Araf 31 / 153 - Ey Âdemoğulları! Her namazınızda süslü elbiselerinizi giyin, yiyin, için, israf etmeyin, çünkü Allah israf edenleri sevmez.

 

Namaz için israfa varmayan fakat en güzel ve en temiz olan elbiselerini giymelidir.

 

7) İsra 78 / 289 - ... Bir de sabah namazı kıl, çünkü sabah namazında gece ve gündüz melekleri hazır bulunur.

Her sabah namazında gece ve gündüz melekleri hazır bulunmasından ötürü sabah namazını cemaatle kılmaya daha çok itina göstermelidir. Zira bu fedakârlık isteyen bir vakittir. 

 

Not: Allah’ ı seven aşk ve şevk ile sabah namazına kalkar, çünkü Allah sevdiği insanları meleklerine kaldırtır, sevilmiyorsa miskin miskin ve gün doğduktan sonra kaldırtır. Bu duruma düşenler severek namaza kaldırılması için çok çok tevbe ve dua etmelidir.

 

8) Hac 77 / 340 - Ey iman edenler! Namazlarınızda rükû, secde edin, Rabbinize ibadet edin ve hayır yapın ki kurtulabilesiniz.

 

İbadetle iyiliği yaymayı ve şerri engellemeyi birlikte sürdürmelidir.

 

9) Mü’minun 2 / 341 - O mü’minler ki namazlarında tevazu ve korku sahibidirler.

 

Namazı;

      a) En içten bir saygı ile,

      b) Allah’ ın sevmemesinden korkarak ve rahmetinden ümitle kılmalıdır.

 

10) Bakara 45 / 6 - Sabır ve namazla Allah’ tan yardım isteyin. Şüphesiz o (sabır ve namaz) Allah’ a saygıdan kalbi ürperenler dışında herkese zor ve ağır gelen bir görevdir.

 

Ürpererek namaz kılanların dışındakilere;

      a) Sabır ve namaz çok zor gelir,

      b) Bu nedenle Allah’ tan sabır ve namazla yardım istenmelidir. 

 

11) Nur 37 / 354 - Nice adamlar vardır ki ne bir ticaret ne bir alışveriş Allah’ ı anmaktan, namaz kılmaktan ve zekât vermekten kendilerini alıkoymaz. Onlar öyle bir günden korkarlar ki o günde kalpler ve gözler korkudan halden hale dönerler.

 

Gerçek mü’minler;

      a) Namazla iş arasında denge kurarlar,

      b) Hesaptan çok korkarlar,

      c) İşi ibadetine, ibadeti de işine engel olmaz.

 

12) Hac 41 / 336 - Onlar, o mü’minlerdir ki eğer kendilerini yeryüzünde iktidar mevkisine getirsek, namazı kılar, zekâtı verir, iyiliği emreder ve fenalıktan alıkoyarlar, bütün işlerin sonu (kıyamette) Allah’ a dönecektir.

 

Gerçek mü’minler iktidar sahibi olsalar da,

      a) Asla namazı terk etmezler,

      b) Zekâtı verirler,

      c) İyiliği emrederler,

      d) Kötülüğü engellemeye çalışırlar. 

 

13) Maide 58 / 117 - Ezanla birbirinizi namaza çağırdığınız zaman (Ehli kitap onu) bir eğlence ve oyun yerine koyuyorlar, bu davranışları kendilerinin aklı ermez bir topluluk olmalarındandır.

 

Ezanı ve namazı aklı ermeyenler eğlence ve oyun yerine koyarken gerçek mü’minler ise ezanı namaza bir çağrı olarak görürler. 

 

14) Meryem 59 / 308 - Sonra bu peygamberlerle salih kimselerin ardından (kötü) bir nesil geldi ki namazlarını terk ettiler, nefislerinin arzularına uydular, bu yüzden ileride sapıklıklarının cezasını çekecekler (cehennemde gayya vadisini boylayacaklardır).

 

İnsanlar müslüman olmalarına rağmen;

      a) Namazdan uzaklaştıkça,

      b) Şehvetlerine uydukça,

      c) İslam’ a yabancılaşarak kötü bir nesil özelliği taşırlar,

      d) Ahirette de bazı müfessirlere göre cehennemin fırını durumunda olan gayya vadisine giderler. 

 

      Not: Secdeye kapanarak ağlayan peygamberlerden ve salih kimselerden sonra kendilerini direk gibi manen ayakta tutacak ve halat gibi koruyacak olan namazı bırakarak kötü nesil oluşturdular. Hâlbuki namaz onları disiplinde tutan, fren gibi uçuruma yuvarlanmaktan koruyan manevi bir bağdı.

 

Bu bağ kopunca başıboşluk, azgınlık, bataklıklara yuvarlanma ve zarar verdikçe zevk duyan, hiçbir kural tanımayan, laf dinlemeyen bir güruh oluştu.

 

Bunlar din, ahlak ve fazilete sırt çevirdiler, Allah’ ın emirleri yerine şehvetlerine uydular, tamamen dünyaya yöneldiler, ne kadar çirkin iş varsa yaptılar.

 

Namazı unuttukça ahlaki çöküntüleri büyüdü, aile, akraba ve dostluk bağları zayıfladı, bunların yerini batakhaneler, uyuşturucular, cinsi sapıklık aldı ve hayvanlardan da aşağı bir hale dönüştüler.

 

İman, ibadet ve infak etmekten mahrum kalarak tehlikeli bir yola girmelerinden dolayı bu hareketlerinin cezasını dünyada gördükleri gibi ahirette de tüm cehennem derelerinin Allah’ a sığındığı cehennem kuyusu olan gayya vadisini boylayacaklardır.

 

Allah bu kötü nesil örneğini vermekle “ iyi insanların ardından kötü bir nesle dönüştüler, bu duruma düşmeyin, tedbir alın “ diye insanları uyarmaktadır.

 

15) Nisa 142 / 100 - Şüphesiz münafıklar Allah’ a oyun etmeye kalkışıyorlar. Hâlbuki Allah onların oyunlarını başlarına çevirmektedir. Onlar namaza kalktıkları zaman üşenerek kalkarlar, insanlara da gösteriş yaparlar, Allah’ ı da pek az hatıra getirirler.

 

Münafıklar;

      a) Allah’ ı az hatırlarlar,

      b) Namaza kalksa da üşenerek kalkarlar,

      c) İnsanlara da gösteriş yaparak güya Allah’ ı aldatmaya çalışırlar, 

      d) Bu durumlar kimde oluşmaya başlarsa hemen Allah’ a sığınmalıdır.

 

16) Maun 4 – 5 / 602 - Yazıklar olsun o namaz kılanlara ki 5) Onlar namazlarını ciddiye almazlar 6) Onlar gösteriş için ibadet yaparlar 7) Ödünç istenen az bir şeyi (ve zekâtı) dahi vermezler.

 

Yazıklar olsun hitabına muhatap olmamak için;

      a) Çevreye cimri, kendilerine çok israfçı olan küfür öncülerine benzememek için namaz kıldıkları halde onlarla aynı özellikleri taşıyıp taşımadıklarını gözden geçirmeli,

      b) Namazı çeşitli bahanelerle aceleye getirip geçiştirmeden önem vererek kalp huzuru ile kılmalı,

      c) Gösteriş için kılmamalı,

      d) İki iş arasında kaldığımız zaman önce namazı tercih etmeli,

      e) Zekâtı ve ev ihtiyacı olan şeyleri muhtaç insanlar veya komşular isteyince hemen vermeli ve vermeyi de teşvik etmelidir.

 

Not: Kur’an’ da namaz ve zekâtın yan yana emredilmesi ile İslam tarihinde külliyeleri oluşturmuştur. Bu da İslam medeniyetinin doğmasında rol oynamıştır.

 

17) Mearic 19  / 568 - Gerçekten insan pek hırslı (ve sabırsız) yaratılmıştır 20) Kendilerine fenalık dokunduğunda sızlanır, feryat eder 21) Ona imkân verildiğinde ise cimri kesilir 22) Namaz kılanlar ise müstesnadır 23) Namaz kılan o kimselerdir ki onlar namazlarında devamlıdırlar.

 

Sıradan bir insan;

      a) Hırslıdır,

      b) Sabırsızdır,

      c) Bir musibet esnasında feryat edicidir, 

      d) İmkân verildiğinde ise cimri kesilir,

      e) Devamlı ve huşulu namazla temizlenen ve olgunlaşanlar ise inşallah bu özelliklerden zamanla uzaklaşırlar. 

 

18) Müddesir 42 / 575 -  ... Sizi cehenneme sokan nedir? 43) Onlar da şöyle derler: Biz namaz kılanlardan değildik.

 

Bilinmeli ki cehenneme götüren nedenlerden biri de namaz kılmamaktır.

 

19) Ala 14 / 591 - Gerçekten kurtulmuştur (küfür ve masiyetten) temizlenen 15) Ve Rabbinin ismini anıp da namaz kılan.

 

Allah;

      a) Küfür ve günahtan temizlenenlerin,

      b) Daima Rabbini hatırlayıp namaz kılanların kurtulacağını müjdelemiştir.

 

20) Fussilet 33 / 479 - Ben gerçek müslümanlardanım deyip, salih amel işleyerek Allah’a (ibadete) çağıran kimseden daha güzel sözlü kim var?

 

Ben müslümanım deyip;

      a) İhlâsla amel ve ibadet yapanların,

      b) Ezanla namaza veya tebliğle İslam’ a çağıranların en güzel söze sahip oldukları bildirilmiştir.

      c) Ezandaki mana ve maksat iyi bilinmeli, ezanı okuyanla kalben tekrar etmeli, kesinlikle ezanın okunuşuna lakayt kalınmamalı ve bir musiki gibi değerlendirmemelidir. Çünkü bu ezanla;

                  a) Allah’ ın ve davasının büyüklüğü,

                  b) Allah’ tan başka ilah (güç) olmadığı,

                  c) Muhammed (sav) in elçisi olduğu,

                  d) Bu ruhla namaza kalkılması,

                  e) Bu ruhla namaz kılınınca kurtulunacağı,

                  f) Allah’ ın ve davasının büyük olduğu ve bunu yüceltmek için çalışmanın gereği,

                  g) Allah’ tan başka ibadet edilen, dualara cevap veren ve kural koyan başka bir gücün olmadığının ilanı yapılmaktadır.

      d) İnsanlar bu ruhla hayran eden ve gürültü dedirtmeyecek güzel bir sesle ezan okunmalıdır.

      e) Bu şekilde algılanan ezan ve namaz birliği, yardımlaşmayı, zaferi ve birçok hayır kapılarını açmaktadır. 

     

21) Enam 162 / 149 - De ki: Şüphesiz benim namazım, ibadetlerim, hayatım ve ölümüm âlemlerin Rabbi olan Allah içindir.

 

Aklını iyi kullanan kişiler;

      a) Namazını,

      b) Diğer ibadetlerini,

      c) Hayatını,

      d) Ölümünü Allah’ a adarlar.     

 

22) Cuma 9 / 553 - Ey iman edenler! Cuma günü namaz için çağrı yapıldığında Allah’ ı zikretmeye koşun, alışverişi bırakın, bu eğer bilirseniz sizin için daha hayırlıdır. 10) Namaz bitince yeryüzüne dağılın, Allah’ ın lütfünden (nasibinizi) arayın, Allah’ ı çok zikredin ki felaha eresiniz. 11) Bir ticaret ve eğlence gördüklerinde hemen dağılıp ona giderler, seni ayakta bırakırlar. De ki: Allah katında bulunanlar eğlenceden de ticaretten de daha hayırlıdır, Allah rızık verenlerin en hayırlısıdır.

 

Cuma günleri;

      a) Cuma ezanı okununca işi bırakıp namaza gitmeli ve mahşerde de böyle toplanacağımızı düşünmeli,

      b) Hutbeyi can kulağı ile dinlemeli,

      c) Namaz ve hutbedeki feyiz ve bereketin o andaki eğlenceden veya ticaretten daha hayırlı olduğunu bilmeli,

      d) Vaaz ve hutbe ile ilmen, imanen ve ahlaken şarj olmalı,

      e) Namazdan sonra tekrar helal kazandıracak işlere dönmelidir.

 

23) R. Salihin C 3- S 149 - No 1429 ( Müslim ) Ebu Hureyre (r.a)’ den Peygamber (sav) şöyle buyurdu: Kulun Rabbine en yakın olduğu durum secde halidir, orada bolca dua ediniz.

 

H. Ş. göre kulun Rabbine en yakın olduğu durum secde halidir. Buna göre secdeyi ve duayı artırmalıdır.

 

NİÇİN NAMAZ KILMALIYIZ? SORUSUNA BU AYETLER VE HADİS IŞIĞINDA CEVAPLAR

 

1) Hayâsızlıktan ve kötülükten koruduğu için,

2) İbadetlerin en büyüğü olduğu için,

3) Mü’minler üzerine farz olduğu için,

4) Allah’ a karşı gelmemek için,

5) Şirk koşanlardan olmamak için,

6) Zaman israfına düşmemek için,

7) Gerçekten kurtulabilmek için,

8) Tevazu ve huşu sahibi olmak için,

9) Allah’ ın yardım etmesi için,

10) Allah’ a dönüleceği için,

11) Allah’ ın övdüğü kulları arasında olmak için,

12) Nefislerinin arzularına uyan kötü bir nesle dönüşmemek için,

13) Üşenerek namaza kalkan, gösteriş yapan ve Allah’ ı az hatırlayanlardan olmamak için,

14) Bir fenalıkta, musibette sızlanmayan, imkân verildiğinde de cimrileşmeyen bir kişilik kazanmak için,

15) Cehenneme gitmemek için,

16) İhlâsa ulaşmak için,

17) Ticaret ve eğlenceden daha hayırlı olan manevi bir kazanca ulaşmak için,

18) Secde hali Allah’ a en yakın an olduğundan Allah’ a yaklaşmak için namaz kılmalıyız.