I) İYİ BİR YÖNETİCİ VEYA LİDER OLMANIN İLKELERİ
Tevbe 128 / 206 - Andolsun size içinizden öyle bir peygamber geldi ki, gayet izzetli ve şereflidir. Sıkıntıya düşmeniz ona çok ağır gelir üstünüze titrer, müminlere gayet merhametli ve şefkatlidir.
1) Her lider yukarıdaki ayeti kendine rehber edinmeli ve önce aile, akraba ve çevresinin onayını alacak şekilde yaşamalıdır,
2) Ahlaklı, nezaketli, kararlı ve yardımsever olmalıdır,
3) Çevresine değer vermeli, yapacağı bir anketle kendi artı ve eksilerini görmelidir,
4) Damgalanarak ileride önünü kesecek olan basit ve adi işlerden uzak durmalıdır,
5) Dürüstlük, çalışkanlık ve cesurlukla ün yapmalıdır,
6) Enerjik ve üretken olmalı ve her konuda danışman bulundurmalıdır,
7) Geleceğe ışık tutacak şekilde ileri görüşlü olmalıdır, bu nedenle Hz. Peygamberimizin de idarecilik ve sosyal yönünü çok iyi öğrenmelidir,
8) Planlamacı ve öngörülü olmak için mekanik ve sosyal zekâsını geliştirmelidir,
9) Problem çözücü ve yenilikçi olmalıdır,
10) İfade şeklini ve dış görünüşünü güzelleştirmelidir,
11) Gelişmeye açık olmalı, ülkesi ve dünya ile sürekli iletişim halinde olmalıdır,
12) Zor işlerin adamı olmalı çünkü hem kendini hem de çevresini riske (sorumluluk yüklenmeye) sokabilmeli ve tarihe yön vermelidir,
13) İşin ehlini seçebilmeli ve geliştirebilmelidir,
14) Birlikte çalışma ve otorite kurabilme özelliğini geliştirmelidir,
15) Olur olmaz borçlara ve israfa girmemelidir,
16) Çok dikkatli konuşarak halkını azarlamamalı ve suçlamamalıdır,
17) İşlerinde eleştiriye açık kapı bırakmamalıdır,
18) Çevresinde denge unsuru olmalıdır,
19) Halkını iyi temsil etmeli ve onları geleceğe taşıyabilme özelliğini oluşturmalıdır,
20) Değiştirici, yönlendirici ve denetleyici olmalıdır,
21) Çok kısa zamanda kendisini çevresine sevdirebilmelidir,
22) Özel yaşamı ile toplumuna örnek olarak eğitici ve yönlendirici bir rol oynamalıdır,
23) İnsanları birleştirici, uzlaştırıcı, bir eylemi başlatıcı veya durdurucu olabilmeli, en çözümsüz problemleri dahi en iyi anlaşılır ve çözülür hale getirmelidir,
24) Beklentilere, istek ve ihtiyaçlara cevap verebilmelidir,
25) Çevresini mutlu etmeli ve onları yüreklendirmelidir,
26) Sürekli gönül kazanarak kalplere taht kurmalıdır,
27) Hep işinin başında olmalı ve düşmanı karınca da olsa tedbirli olmalıdır,
28) Hiçbir şey gözünden kaçmamalı özellikle geçmiş yöneticilerin akıbetleri,
29) Geçmiş olayların tecrübesi ile geleceğine yön vermelidir,
30) Görünüşte heybetli de olsa konuşunca hayran bırakmalıdır,
31) Kendisini değil kadrosunu öne çıkarmalıdır,
32) İnsan psikolojisini çok iyi bilmeli, öfke biriktirecek ve yuh çektirecek hiçbir emri vermemeli, hatta gelebilecek tepkilere cevap olacak konuşma yapabilmelidir,
33) Daima ulaşılamayan ve işleri zorlaştırıcı biri değil iş bitirici olmalıdır,
34) Konuşması ile merkebin aklına karpuz getirecek, kuzuların üzerine kurtları çekecek şekilde konuşmamalıdır,
35) Hiçbir şekilde millet malını şahsi işlerinde kullanmamalıdır,
36) Kendi maddi gücünü değil halkını ekonomik ve kültürel yönden geliştirmelidir,
37) Yetkileri kendisinden çok görevlilere paylaştırmalıdır,
38) Hizmet ve uzmanlık alanlarını geliştirmeli, halkın yararına da olsa ama çıkarları kesilince kimlerin bağıracağını bilmeli ve milli geliri de mutlaka arttırmalıdır,
39) Lider otoritesini bilgi, çalışkanlık ve dürüstlük üzerine kurmalı, halkın sevgisini kazanmalı, katı bir otorite yerine ortak doğrular üzerine uzlaşmayı inşa etmelidir.
40) Lider adımlarını danışma sonucu çok dikkatli atmalı, yanlış adımlarının topluma onarılmaz yaralar açabileceğini unutmamalı, mazlumların çığlıklarına daima kulak vermelidir.
41) Lider devamla otoritesini sabır, yumuşaklık, cömertlik, hatada ısrar etmeme, doğruluk, güvenilirlik ve insan haklarına saygı üzerine kurmalıdır.
42) Tarih boyunca liderler sustukça heybet kazanmışlar, olur olmaz konuştukça bitmişlerdir.
43) Lider yalnız elit tabakanın değil lastik ayakkabılı, ter ve tezek kokanların da dertlerine derman olmaya çalışmalıdır.
Sonuç olarak lider gerçek bir lider olabilmesi için Allah’ın El-Basir, El-Cami, El-Kavi, El-Melik, El-Müktedir, El-Veli isimlerinden faydalanmalı ki menfaat ve baskı gruplarının değil halkın hakça iradesinin kaptanlığını yapabilsin. Yoksa;
a) İnsanlarını diken üstünde tutar gibi korku içinde yaşatan, sindiren,
b) Modern bir toplumun ihtiyaçlarını ve değerlerini tam bilmeyen, çile ve torpile mecbur eden,
c) İş hayatını çağa göre kurumsallaştıramayan,
d) Toplumdaki aksaklıkları veya başarıları göremeyen,
e) Gelişmemiş, çapsız, aşağılık duygulu ve manevi değerleri hiçe alan insanlar liderlik veya yöneticilik makamında otursalar da toplum onları dışlayacağı için hiçbir zaman gerçek bir lider rolünü oynayamazlar.
f) Basiretsiz bir konuşması ile binlerce taraftarını zor duruma düşüren bedel ödeten veya dağıtan lider de gerçek bir lider olamaz.
g) Lider sempatizanını bile taraftar yapan kimsedir. Zira lider hem toparlar hem pekiştirir.
Örneğin:
Dağılmış kumlardan bina yapan usta gibi asimile olmuş bir milletin tekrar dirilmesine öncülük yapan 20. yy.’ ın sonunda bir lider örneği;
Aliya İZZET BEGOVİÇ "Hiç kimseye dinini, mezhebini, ırkını sormadım, herkese insanca sevgi ve güler yüzle yaklaştım, müslümanın da Hıristiyan’ın da oyunu alarak Bosna’ya Cumhurbaşkanı oldum." der.
Cumhurbaşkanlığı döneminde savaşın en yoğun olduğu bir esnada ve bombardımanların arasında bir Cuma namazına gider. Bu esnada imam okuduğu hutbeyi keser, cemaatte ayağa kalkar. Bunu gören Aliya: “ Hocam siz hutbeye devam edin, cemaat siz de oturun, burada liderde halkta eşittir, her zamanki gibi takvalı olan üstündür, belki şu an hepimiz ölebiliriz ama İslam’ ın şerefini asla çiğnetmeyeceğiz. “ diyerek liderliğini bir kez daha gösterir. Bu tür liderler toplumun kalbine taht kurarlar bunu başaramayanlar ise ya düşmanına esir olur ya da ister istemez çekilir hobisini tatmin etmek için koleksiyon birikimi, kedi veya köpek bakıcılığı yaparak yalnız yaşarlar ve yalnız ölürler.
